Δημόσιοι υπάλληλοι χωρίς κίνητρα (?)

Αυτή την ώρα, υποτίθεται πως ο κρατικός μηχανισμός έχει αναλάβει ένα τιτάνιο έργο, να ξαναφτιάξει από την αρχή βασικούς μηχανισμούς του ελληνικού κράτους, να μαζέψει έσοδα και να κόψει τη σπατάλη και τη διαφθορά. Ας δεχθούμε, πρόσκαιρα, πως υπάρχουν υπουργοί, υφυπουργοί και γενικοί γραμματείς οι οποίοι καταλαβαίνουν το πρόβλημα, έχουν την όρεξη να δουλέψουν και να συγκρουσθούν με τα πιο βρώμικα συμφέροντα στους χώρους του συνδικαλισμού και των προμηθειών. Με ποιους ακριβώς θα το κάνουν;

Ολοι οι άνθρωποι που έχουν περάσει από τη διοίκηση του κράτους τα τελευταία χρόνια, ανεξαρτήτως κομματικής τοποθέτησης, συμφωνούν πως το μεταπολιτευτικό κράτος είναι διαλυμένο. Η κατάργηση του θεσμού των γενικών διευθυντών, η συνδιοίκηση από τους συνδικαλιστές, το ξεφύτρωμα των συμβούλων και η κατάργηση της ιεραρχίας βούλιαξαν το κράτος. Σήμερα, δυστυχώς, βρίσκονται στην κορυφή της πυραμίδας πολλοί άνθρωποι που μπήκαν στο Δημόσιο την εποχή του «μεγάλου ντου» της δεκαετίας του 1980, όταν το να είσαι «δικός μας» ήταν πιο σημαντικό από το να ξέρεις γραφή και ανάγνωση. Η νοοτροπία των νέων παιδιών που μπαίνουν στο Δημόσιο είναι διαφορετική, αλλά διατρέχουν πάντοτε τον κίνδυνο να μπολιασθούν από τη μιζέρια του... φραπέ.







Τα υπουργεία και οι περισσότερες κρατικές υπηρεσίες διοικούνται ακόμη επειδή βρίσκονται πάντοτε 30 έως 50 άτομα που έχουν όρεξη για δουλειά και έχουν μια αίσθηση καθήκοντος. Η τέχνη της διοίκησης στο Δημόσιο είναι να βασίζεσαι πάνω τους, αλλά ταυτοχρόνως να προσπαθείς, με αυτούς ως παράδειγμα, να βγάζεις ό,τι καλύτερο από τους υπόλοιπους.

Το πρόβλημα τώρα είναι πως και αυτοί οι έντιμοι, ικανοί και άξιοι υπάλληλοι καλούνται να υποστούν σημαντικές μειώσεις των αποδοχών τους, χωρίς να έχουν την προοπτική οιουδήποτε κινήτρου για να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Οταν μάλιστα βλέπουν τον διπλανό τους να κάθεται όλη μέρα, αλλά και να διαμαρτύρεται ταυτοχρόνως, αναρωτιούνται μήπως είναι λίγο «ψώνια», για να μην χρησιμοποιήσουμε άλλο δόκιμο νεοελληνικό όρο. Αυτή η ισοπέδωση δεν μπορεί να συνεχισθεί αν θέλουμε ένα ικανό κράτος που να μπορεί να διαχειρισθεί τα προβλήματα του 2010. Βεβαίως και είναι θετικές οι πρόσφατες αλλαγές που επιβάλλουν την επιλογή διευθυντών κ.λπ. από τους μηχανισμούς του ΑΣΕΠ. Πρέπει όμως να βρεθεί ένας τρόπος αξιολόγησης, αλλά και πριμοδότησης, των άξιων δημοσίων υπαλλήλων. Η ιδέα των κινήτρων ισοπεδώθηκε τη δεκαετία του 1980 με την ανόητη αντίληψη που έλεγε πως ο οδηγός και ο γενικός διευθυντής δεν πρέπει να απέχουν και πολύ από πλευράς απολαβών. Τώρα, τους μειώσαμε και όλους προς τα κάτω και... ησυχάσαμε.

Το ανωτέρω κείμενο είναι άρθρο που δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Καθημερινή. Το ερωτηματικό στον τίτλο είναι δική μας προσθήκη.